Leita í fréttum mbl.is

Það er söguleg nauðsyn að vinna Dani

Af eftirfarandi orsökum tilkynnist það hér með að ekkert annað kemur til greina fyrir íslenska landsliðið í handbolta en að leggja Dani með stórsigri nú á eftir. Ástæðurnar eru 9. Opið er fyrir tillögur að þeirri tíundu: 

1. Jafna þarf markahlutföll eftir 14-2 ósigur í knattspyrnu hér um árið. 

2. Extrabladet þarf fá þau ótrívæðu skilaboð beint í æð að við erum einfaldlega betri en þeir.

3. Hefna þarf maðkaðs mjöls, vatnsblandaðs brennivíns og annars óþverra. 

4. Heilbrigðiskerfi þeirra brást mjög illa við eftir að Jónas datt í stiganum. 

5. Þeir skiluðu okkur handritunum seint og illa. (Gátu ekki einu sinni borið fram "Flateyjarbók".)

6. Olsen bræður og það óorð sem þeir komu á hina samnorrænu sjálfsmynd sem við tilheyrum var skandall.

7. Ef við sigrum ekki mun Danske bank kætast óhóflega og gefa út skýrslu. 

8. Framkoma danskra embættismanna við Jón Hreggviðsson var fullkomlega til skammar. 

9. Hefna þarf fyrir allar þær stundir sem Íslendingar hafa varið í grunnskólum og menntaskólum -- gegn vilja sínum -- við að reyna að læra dönsku og þann óskiljanlega framburð sem því tungumáli tilheyrir. 

Það færi Dönum best að minnast háðulegrar hugmyndar konungs síns, Haraldar blátannar, á sínum tíma um að gera árás á Ísland. Sá sendi hingað mann í hvalslíki, eins og allir vita, til þess að kanna aðstæður, og var hvalur sá hraktur burt af landvættunum -- dreka, fugli, griðung og jötnum -- af einurð og festu.

Áfram Ísland. 


Jón

Ég greini hjá mörgum fyrrum stjórnmálaleiðtogum ákveðna óþreyju í aðdraganda kosninga, enda hlýtur að vera erfitt fyrir gamla valdamenn að standa á hliðarlínunni þegar fjörið er að hefjast. 

Ég þekki einn gamlan landsföður sem er búinn að vera að rökræða við sjónvarpsfréttir frá því vel fyrir jól. 

Jóni Baldvin lá mikið á hjarta í Silfrinu í gær, svo mikið að ég fékk eiginlega hálfgert hláturskast. Þjóðnýta bankana og læti. Skortur á endurnýjun (takk fyrir það!). Misheppnuð Samfylking. Stofna nýjan flokk.

Hið grátbroslega er það að ég og samherjar mínir erum auðvitað hjartanlega sammála flestu í hans máli og erum búin að vera að tala okkur hás um háa vexti og verðtryggingu, okurlán og fleira á undanförnum mánuðum og árum.  Þótt þjóðnýting bankanna sé fullmikið í anda Hugo Chaves að mínu mati.

En svona er þetta bara. Karlarnir á hliðarlínunni, gömlu foringjarnir, verða að fá að æpa og hafa allt á hornum sér. Láta vita að þeir séu til. 

Ég spái því að Davíð fari að gjósa bráðum.


Sauðfjársamningurinn er verðtryggður

Var að lesa mér til skemmtunar sauðfjársamninginn. Er jafnvel að spá í að binda hann inn og gefa hann nokkrum ungum Sjálfstæðismönnum vinum mínum, sem einna helst hafa talað sig hása í gegnum tíðina um nauðsyn þess að draga úr ríkisbákninu og afskiptum ríkisins af frjálsum markaði... 

Það er búið að auglýsa þennan samning sem 16 milljarða greiðslu til sauðfjárbænda. Undir lokin á samningnum kemur hins vegar í ljós að þessi upphæð er mun hærri, enda verða auðvitað allir góðir brandarar að hafa punchline. Samningurinn er verðtryggður:  

"Allar fjárhæðir í samningi þessum skulu miðaðar við verðlag samkvæmt vísitölu neysluverðs 1. janúar 2007, sem var 266,2 stig, og taka breytingum mánaðarlega þaðan í frá samkvæmt vísitölu neysluverðs."

Fjári gott. 


Sauðfjármálaráðherra

Enn einn kosningavíxillinn hefur verið sleginn, nú í formi samnings um bætt starfsskilyrði sauðfjárbænda. Yfir sextán milljarða greiðslu til sauðfjárbænda er velt yfir á næstu ríkisstjórn. 

Þetta er óheyrileg upphæð. Út úr korti. Það er af sem áður var, þegar þáverandi fjármálaráðherra og núverandi forsætisráðherra sagði "svona gerir maður ekki" þegar ráðherrar slógu álíka - en þó talsvert minni - kosningavíxla áður fyrr.

Aðhald í ríkissrekstri er fokið út um gluggann. Þeir sem halda því fram að hægri menn fari betur með ríkisfjármál hafa engin rök lengur fyrir málflutningi sínum. 

Mér datt satt að segja ekki í hug að 16 milljarða samningur við sauðfjárbændur myndi líta dagsins ljós árið 2007. Ég hélt þetta væri liðin tíð. En svona er þetta: Það er við öllu að búast. Þegar ríkið er meira að segja farið að kaupa prentsmiðjur -- sem er dálítið í anda austantjaldsríkjanna sálugu -- er það líklega alveg í stíl að ríkið taki að sér að ausa fé í einn atvinnurekstur umfram annan, til bænda, eins og árið sé 1950 og ekkert hafi breyst.

Hér er borið fé í fé, beint úr ríkissjóði í ríkissauð. 

Þjóð veit að Guðni Ágústsson er mikið fyrir lambakjöt og beitir því hikstalaust sem röksemd í málinu, eins og það sé góð stjórnmál og viðurkennd að stjórnmálamaður láti matarsmekk ráða fjáraustri. Hitt er merkilegra að fjármálaráðherra skuli spila með, sjálfur fjárgæslumaðurinn. Ríkissjóður stendur galopinn þegar sauðfjárbændur banka upp á. Á meðan er ekki til fé til að sinna málefnum aldraðra svo dæmi sé tekið. Skorið er niður til framhaldsskólanna. 

Ísland er ekki bananalýðveldi. Guðni borðar ekki svoleiðis. Ísland er lambakjötslýðveldi.

Fjármálaráðherra er sauðfjármálaráðherra. Hann fer með ríkis-sauðfjármál og gætir hagsmuna ríkissauðs. 


Hver bjargar Gullfossi?

Mér sýnist á köflum að það sé brostinn á einhvers konar furðulegur metingur eða bara hreinlega keppni í umhverfismálum á Íslandi. Hver er mesti umhverfisverndarsinninn? Hver er hetjan? Einn, tveir og byrja. Þetta er svona Amazing Race. Sá vinnur sem bjargar Gullfossi.

Þetta andrúmsloft er orðið verulega ankannalegt. Vakningin í umhverfismálum er miklu víðtækari og yfirgripsmeiri heldur en margir af háværustu umhverfiserndarsinnunum vilja viðurkenna. Umræðan um einhvers konar einkarétt á umhverfismálum -- og hver sé mesta hetjan -- hefur meira að segja tekið á sig þá mynd, að á flokksráðsfundi VG síðasta haust var því haldið fram að umhverfisverndarsinnar þyrftu nauðsynlega að vera Vinstri Grænir. Annars væru þeir ekki umhverfisverndarsinnar. (Tilvitnun: "Það er ekki hægt að vera grænn án þess að vera vinstri." Svandís Svavarsdóttir). 

Þetta stakk mig og fleiri. Ég hef talað gegn Kárahnjúkavirkjun síðan ég kom heim úr námi 2001, sótrauður af angist, og talið mig gegnheilan umhverfisverndarsinna, en er þó ekki Vinstri Grænn af mörgum ástæðum.  Ég þekki líka mann í Sjálfstæðisflokknum sem er umhverfisverndarsinni (alveg satt). Í könnun Gallup í október 1994 mældist andstaðan við stóra virkjun á Austurlandi -- þótt ótrúlegt megi virðast -- mest á meðal Framsóknarmanna (fylgi sem væntanlega hefur yfirgefið flokkinn síðan). 

Punkturinn er þessi: Umhverfisverndarsinnar hafa alltaf verið út um allt og þeim fjölgar ár frá ári. Í flestum flokkum. Vakningin hefur verið gríðarleg innan Samfylkingarinnar,  sem hefur skynjað takt tímans -- eins og víðsýnum og nútímalegum flokki sæmir -- og tekið fast á þessum málum í sínum röðum. Það er fagnaðarefni.

Við látum kjósa um álver, sem er meira en allir aðrir flokkar geta sagt. Þingflokkurinn hefur tekið afdráttarlausa afstöðu gegn því að jökulár Skagafjarðar verði virkjaðar. Æskilegt væri að aðrir svöruðu  sömu spurningu jafnskýrt. Við viljum virða Kyoto sáttmálann. Við viljum ekki ráðast í neinar stóriðjuframkvæmdir eða virkjanaframkvæmdir fyrr en búið verður að ákveða hvar eigi að vernda og hvar virkja. Náttúran á að njóta forgangs.

Þetta eru skref. Stór skref. Þetta er ein birtingarmynd hinnar víðtæku umhverfisvakningar. En reglulega gerist svo hið undarlega, þegar Samfylkingunni er í raun álasað fyrir það að vakningin var skemur á veg komin fyrir fjórum árum, þegar síðast var kosið til Alþingis. Vissulega greiddi þingflokkurinn mest allur atkvæði með Kárahnjúkavirkjun, en hann myndi ekki greiða atkvæði með sambærilegri virkjun núna. Þannig er það bara.

Önnur vísbending um það hversu skammt vakningin var á veg komin fyrir fjórum árum birtist líka á landsfundi Vinstri grænna í nóvember 2003. Kárahnjúkamálið hafði ekki flogið hátt í kosningabaráttu flokksins þá um vorið og á landsfundinum vísuðu fundarmenn frá, með lófataki, tillögu Kristjáns Hreinssonar um að VG lýsti því yfir í ályktun að flokkurinn harmaði upphaf framkvæmda við Kárahnjúka og að ekki væri of seint að hætta við. Engin stemmning var fyrir því. Kristján sagði sig úr flokknum.  

Án efa fóru þeir sem klöppuðu þessa tillögu burt árið 2003 í fræga göngu Ómars þremur árum síðar. 

Allir eiga sína sorgarsögu. Líka VG, þótt stundum sá sá flokkur í þessum málum dálítið eins og unglingur sem telur sig fyrst hafa byrjað að halda upp á Guns and Roses. Og verður svo fúll þegar aðrir byrja að halda upp á hljómsveitina líka.  

Svoleiðis andrúmsloft er ekki gott fyrir umhverfismál. Stuðningur við þau á að vera sem víðastur, en ekki þröngur og afmarkaður og bundinn einum flokki. 

En ég óttast nú samt að The Amazing Race umhverfishetjanna muni halda áfram af fullum krafti á næstu mánuðum. Þetta er orðið æsispennandi.

Stay tuned for next week´s episode: Framtíðarlandið (The Future Land). 


Ísland bakdyramegin

Samþykkt Rúv frumvarpsins í gær fékk mig til að leiða hugann að ákveðinni aðferð í íslenskum stjórnmálum, sem virðist vera mikið tekin af fagmönnum. Þessi aðferð felst í því að umdeildum málum er einhvern veginn laumað  -- tja, eða troðið, eins og í tilviki Rúv -- í gegnum stjórnkerfið bakdyramegin.

Hér sé ég ekki betur en að verið sé að einkavæða RÚV, bakdyramegin. Umdeildri stefnu er þannig kippt inn að aftan, inn í stjórnkerfið, án þess að hún sé sett hreint og klárt upp á borðið og rædd umbúðalaust. Atburðarásin, sem getur svo auðveldlega leitt til einkavæðingar, er bara sett af stað, svo erfitt verður að stöðva.

Í virkjanamálum er líka farið inn að aftan. Orkufyrirtækin fá fyrst rannsóknarleyfi. Þá bora þau holur og leggja vegi. Svo þegar kemur að sjálfu virkjanaleyfinu eru framkvæmdir hafnar í raun. Og álver fá tilskilin leyfi án umræðu og rísa fyrr en varir. Nema í Hafnarfirði. Þar er málið rætt og kosið um það, enda Samfylkingin við völd. Að öðru leyti hefur stóriðjustefnunni svo til allri verið laumað inn í Ísland bakdyramegin. 

Ójöfnuðurinn eykst án þess að nokkur taki eftir. Bilið á milli ríkra og fátækra vex í krafti skattastefnu sem hyglir hinum ríkari. Sú stefna kom ekki inn um aðaldyrnar. Hún er of óvinsæl.  Hún er óboðin. Frjálshyggjustefnan kom því inn að aftan, laumuleg.

Kvótaframsalið og tilfærsla eigna í sjávarútvegi fór öll fram bakdyramegin, án þess að nokkur fengi rönd við reist. Eitt skref í einu. Jafnvel heil leyniþjónusta virðast vera að laumast inn í stjórnkerfið að aftan og er smám saman að verða til, samkvæmt tíðum og reglubundnum fréttum, án þess að til hennar hafi formlega verið stofnað.

Ákvörðunin um að styðja Íraksstríðið var öll tekin bakdyramegin. Það er líklega frægasta dæmið og augljósasta.  

Í komandi kosningum verða kjósendur að skoða vel hvað hefur komið inn um bakdyrnar í íslenskt samfélag á undanförnum árum, órætt og óboðað.  Það eru boðflennurnar í íslensku samfélagi.


Samfylkingin og Frakkar

Þegar Íslendingar töpuðu fyrir Úkraínumönnum á sunnudaginn var ekki laust við að ég hristi hausinn í vonleysi og hugsaði með mér að nú væri íslenska landsliðið endanlega lagst í aumingjaskap. Daginn eftir burstaði svo landsliðið Evrópumeistara Frakka.

Það var heldur ekkert mergjað á sunnudaginn– á þeim annars frábæra sjötugsafmælisdegi móður minnar – að sjá forsíðu Fréttablaðsins, þar sem sagði frá því að Samfylkingin hefði mælst með 21% fylgi í skoðanakönnun.

Ekki bætti úr skák að ég var óneitanlega eilítið ryðgaður á líkama og sál eftir stórgott gigg með Ske á Akureyri kvöldið áður. Línan mín við fólkið í afmælinu, þegar könnunin barst í tal – sem hún og gerði – var sú, að ég væri að fara í gegnum það í huganum hvort það gæti hugsanlega verið að þetta fylgistap væri út af einhverju sem ég sagði.

Eitthvað sem ég myndi ekki eftir. Hafði ég talað óvarlega einhvers staðar?

Djók auðvitað. Hyper-egócentrísk nálgun. Fólk hló. En reyndar er ákveðið orsakasamhengi hér til staðar, sem er hreint ekki mér í hag: Síðan ég gekk í flokkinn hefur fylgið dalað umtalsvert.

Ég reyni auðvitað sálar minnar vegna að horfa fram hjá þessari staðreynd. Það yrði ákveðinn bömmer ef hér væri hægt að sýna fram á tengsl. Ég sé hins vegar að íbúar bloggheima eru tilbúnir með alls konar kenningar um ýmiss konar ástæður hinnar löku útkomu. Formaðurinn á að hafa sagt eitthvað. Það er stefnan. Það eru hugmyndafræðingarnir.

Ég veit hins vegar bara eitt: Ég gekk til liðs við þennan flokk fyrir nokkrum mánuðum vegna þess að ég komst að þeirri niðurstöðu að innan raða hans væri fólkið sem ég ætti samleið með. Frjálslynt félagshyggjufólk. Jafnaðarmenn. Mér finnst Samfylkingin vera framtíðarafl. Eitthvað nýtt. Eitthvað sem hægt er að taka þátt í að skapa. Þar er fólkið vakandi, hugsandi og ákveðið í að vinna að umbótum á þjóðfélaginu. Málefnastarfið öflugra en nokkurs staðar annars staðar. Fólk talar saman. 

Umhverfisverndarstefnan er dæmi um þetta. Með henni á ég til dæmis samleið, sem umhverfisverndarsinni. Sú stefna er niðurstaða vinnu. Samræðu innan flokksins. Þannig er Samfylkingin lýðræðisafl. Afl sem skilur hvað er í húfi þegar talað er um opin og lifandi stjórnmál. Hún er ekki gömul stofnun. Hún er ábyrg og þenkjandi, ný og spennandi, nútímaleg, víðsýn, og sama hvað hver segir: Samstíga.

Klisjan um að Samfylkingin sé ósamstæð hjörð er nefnilega orðin einhver leiðigjarnasta bábylja íslenskrar pólitíkur. Gömul plata. Eitthvað sem ég sagði sjálfur fyrir mörgum árum, en hef nú endurmetið enda hefur Samfylkingin tekið gríðarlegum breytingum jafnt og þétt. Ég held að margt fólk eigi eftir að sjá það.

Núna er mótbyr. Vegurinn að kosningasigri verður markaður miklum átökum. En því meira sem ég hugsa um stöðuna - málefnin, fólkið og stemmninguna - er  niðurstaðan þó alltaf sú sama á endanum, þótt vissulega verði verkefnið strembið. Íslenska landsliðið sýndi það:

Við getum vel unnið Frakka.  


Utanríkisráðherra var karl

Ég fagna því að utanríkissráðherra skuli nú geysast fram á sjónarsviðið, svo gustar af pilsfaldi, með þann boðskap að nú skuli leynd aflétt af meðhöndlun varnarmála á Íslandi.

Reyndar er ég ekki viss um að ég hafi séð nokkurs staðar leynd aflétt af núverandi varnarsamningi milli Íslands og Bandaríkjanna, en mér kann að skjátlast um það efni. Hér hefur a.m.k. leynd verið aflétt af viðaukum varnarsamningsins frá 1951 og margt áhugavert komið í ljós.

Ég hef lengi haldið því fram að leynimakk einkenndi þetta samfélag fram úr hófi, ekki síst í varnarmálum. Leynimakk er andstætt hinum fögru gildum lýðræðisins, þeirri grunnhugsun að stjórnmálamenn séu þjónar fólksins en ekki öfugt. Fólkið á því að búa við opna stjórnsýslu.

Í sjálfu sér er það skrýtið að það þurfi sérstaka aðgerð og að það heyri til tíðinda, að leynd sé aflétt af gögnum frá 1951. Slíkt ætti að vera regla, fremur en undantekning. Mörg þessara skjala eru orðin æði gömul.

Valgerður kennir karlapukri um.  Þær kynjapólitísku forsendur hennar eru athyglisverðar. Hún segir karla hafa verið ábyrga fyrir leynimakkinu í varnarmálunum hingað til. Hún sé hins vegar kona.

Gott og vel. Þótt hafi beri í huga að konur fara nú aldeilis á trúnó og eiga sín leyndarmál oft fram úr hófi, að þá skulum við gefa okkur að þessi kynjamunur hvað varðar leynimakk sé réttur. Þá verður auðvitað að segjast, að þótt Valgerður eigi vissulega prik skilið nú, er mikilvægt að halda því til haga að út frá þessum forsendum hennar hefur hún sjálf ekki alltaf verið kona. Jafnvel langt í frá.

Í iðnaðarráðuneytinu í stjórnartíð hennar var leynimakkið mikið. Orkuverð til álvera er ennþá eitt dýpst grafna leyndarmál Íslands, og varðar þó mikilvæga almannahagsmuni. Ef við notum tungutak Valgerðar sjálfar er niðurstaðan því óhjákvæmileg: Þegar hún var iðnaðarráðherra var hún karl.

Ferill ráðherrans bendir því óneitanlega nokkuð sterklega til þess að hvað varðar leynimakk sé utanríkisráðherra tvíkynja.


Álver á Bakka

Ég sé að því er haldið fram hér á bloggsíðum að Samfylkingin vilji álver á Bakka við Húsavík og að flokkurinn sé þarmeð kominn í mótsögn við sína eigin stefnu, Fagra Ísland.

Það væri nú aldeilis.

Ómar Ragnarsson, sem er kærkominn nýr meðlimur í bloggheimum, gerir þetta meðal annars að umtalsefni á heimasíðu sinni. Ómar bendir réttilega á að Samfylkingarfólk á Húsavík hafi á opnum fundi með formanni flokksins á dögunum samþykkt stuðningsyfirlýsingu við álver á Bakka, enda er þetta mikið áhugamál þar í bæjarfélaginu.

Það er hins vegar rétt að halda því staðfastlega til haga – svo að menn eins og Ómar (og ég) geti andað rólegar – að þrátt fyrir áhuga og þrýsting heimamanna um að drífa í (m)álinu þá veit ég ekki betur en að Ingibjörg Sólrún hafi margítrekað þá stefnu flokksins -- eins og hún gerði á fundinum -- að ekki sé rétt að lýsa yfir stuðningi við slík áform eða önnur ámóta.  

Þetta er alveg kristaltært. Jafn tært og glitrandi bergvatnsá.

Við eigum að samþykkja rammaáætlun um nýtingu og vernd náttúrunnar -- ákveða í sátt hvar eigi að virkja og hvar vernda -- áður en tekin er afstaða til frekari stóriðjuframkvæmda.  Auk þess eigum við að virða Kyoto-sáttmálann.

Það er stefnan. Fagra Ísland.

Og í þriðja lagi eigum við að sýna ábyrgð í efnahagsmálum og gæta jafnvægis. Ekki meira ál á bálið. Það stefnir nefnilega í óefni: Á Íslandi í dag er ekki bara verið að tala um álver á bakka, heldur álver á færibandi. 


« Fyrri síða | Næsta síða »

Höfundur

Guðmundur Steingrímsson
Guðmundur Steingrímsson
Tölvupóstur: gummisteingrims@gmail.com
Nóv. 2024
S M Þ M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband