Lambhúshetta (20.12.08)

Þegar mótmælendur fóru að birtast hér á landi í eftirleik bankahrunsins með lambhúshettur á höfði, óþekkjanlegir, hafði vinur minn á orði að þetta væri hið besta mál. Lambhúshetturnar gerðu nefnilega óánægðum stjórnarþingmönnum og hugsanlega fólki í ábyrgðarstöðum í embættismannakerfinu kleift að mótmæla án þess að þekkjast.

NÚ gæti fólk sem alla jafna þyfti annars að segja sem minnst, vera rólynt og yfirvegað, fengið útrás fyrir reiði sína út af kreppunni, dregið lambhúshettuna niður, steytt hnefann, arkað af stað og látið undursamleg og frelsandi ókvæðisorðin dynja á kerfinu. Lambhúshettan er hér fullkomið lykilatriði, en einnig er mikilvægt fyrir fólk sem er mjög þekkt að breyta röddinni þegar öskrað er.

AUÐVITAÐ er talsverð áhætta í þessu fólgin. Ekki vill grandvar millistjórnandi í opinberri fjármálastofnun eða í einhverju ráðaneytanna láta afhjúpa sig með egg í lófa og heldur væri það neyðarlegt fyrir, segjum, stjórnarþingmann ef lambhúshettan yrði dregin af honum í miðju hrópi, frammi fyrir sjónvarpsmyndavélum. Þá held ég að yrði athyglisvert Kastljósið um kvöldið og margur Simminn og Seljan setti í brýrnar. Fyrir hinn afjúpaða yrði þó líklega einna erfiðast að ákveða hvenær væri besti tímapunkturinn til að hætta að breyta röddinni.

VISSULEGA fela þessar pælingar í sér einungis kæruleysislegt grín í dumbungslegu skammdegi, en í þessari spegulasjón um gildi lambhúshettunnar í hinni bagalegu stöðu sem upp er komin, felast þó ákveðnir bitastæðir hlutir. Það eru nefnilega fleiri reiðir í samfélaginu heldur en bara mótmælendur úti á götu, þeir sem brjóta rúður eða kasta eggjum. Fólk sem situr bak við skrifborðin eða við fundarborðin í húsunum sem fá eggin á sig er ekki síður reitt.

MIG grunar að einhverjir séu alla vega búnir að kaupa lambhúshettu, hvað sem síðar verður. Kannski er hún geymd í skrifborðsskúffunni. Ef hún finnst er viðkomandi hugsanlega búinn að koma sér upp afsökun í huganum. Maður gæti jú þurft lambhúshettu ef maður ákveður að skreppa skyndlega á rjúpu, eða eitthvað.

REIÐIN er víða og hún beinist í nokkuð margar áttir. Reiði mótmælenda er skiljanleg og verður fólki á viðeigandi stöðum vonandi hvatning til aðgerða. En fyrir þjóðfélagið til langs tíma væri synd ef reiðin yrði niðurrifsafl, svo hér syði allt í reiði. Við þurfum ekki keppni í reiði. Það er nóg samt. Við þurfum keppni í snilli, raunsæi, góðum hugmyndum og framsýni.

Birtist sem bakþankar í Fréttablaðinu 20.desember 2008